2023 – bardzo dobry rok dla Frankowiczów

Rok 2023 był najlepszym rokiem dla kredytobiorców frankowych pod wieloma względami. Szczególnie koniec ubiegłego roku przyniósł sporo pozytywnych rozstrzygnięć TSUE w polskich sprawach o kredyty konsumenckie. I to nie tylko frankowe.

7 grudnia ukazał się wyrok C – 140/22 m Bank, 11 grudnia postanowienie C-756/22 Bank Millenium, a 14 grudnia wyrok C-28/22 Syndyk masy upadłości Getin Noble Bank S.A.

Wskazane orzeczenia utrwaliły stanowisko TSUE w kwestiach dotyczących konsumentów. Porządkują one stan prawny w Polsce w zakresie skutecznego stosowania prawa konsumenckiego i wyznaczają obowiązki sądów w sprawach konsumenckich.

Konsumenci odnotowali sukces we wszystkich aspektach. W sprawie C – 140/22 TSUE potwierdził automatyzm ochrony przysługującej konsumentowi na tle dyrektywy 93/13 i wyeliminował wprowadzoną przez Sąd Najwyższy i budzącą duże wątpliwości konieczność złożenia przez konsumenta sformalizowanego oświadczenia dotyczącego skorzystania z przysługującej mu ochrony. W sprawie C – 28/22 TSUE wyeliminował perspektywę niekorzystnego dla konsumentów liczenia odsetek i w istocie wyeliminował możliwość korzystania przez banki z korzystnego dla nich procesowo prawa zatrzymania. Dodać należy rozstrzygniecie C-287/22 Getin Noble Bank S.A. z połowy 2023 roku, nakazujące wydawanie zabezpieczeń na rzecz konsumentów. Aktualnie ocenia się, że konsument ma już około 70% szans na uzyskanie zabezpieczenie roszczeń w sporze z bankiem.

W postanowieniu C – 756/22 Trybunał potwierdził, że bank nie może dochodzić jakichkolwiek innych należności (w tym np. waloryzacji czy wynagrodzenia za korzystanie z kapitału) niż zwrot pieniędzy zapłaconych w wykonaniu umowy przez konsumenta oraz odsetek za opóźnienie liczonych od dnia wezwania konsumenta do zwrotu kapitału. Dochodzenie przez banki np. waloryzacji lub odsetek za okres przed wystosowaniem do konsumenta wezwania do zwrotu kapitału przyczyniłoby się do eliminacji skutku odstraszającego, o którym mowa w dyrektywie 93/13.

Na uwagę zasługuje również odpowiedź udzielona przez TSUE w sprawie C-140/22 w której sprzeciwił się możliwości obniżenia roszczeń dochodzonych przez konsumenta o równowartość odsetek, które bank otrzymałby gdyby umowa kredytu pozostawała w mocy.

Powyższe oznacza, że polskie sądy otrzymały precyzyjne wskazówki – priorytetem jest ochrona konsumentów gwarantowana dyrektywą 93/13.

Ważną dla frankowiczów była również uchwała Sądu najwyższego w sprawie III CZP 12/23  w której SN stwierdził, iż w sprawie zainicjowanej przeciwko bankowi o stwierdzenie nieważności umowy kredytowej nie zachodzi po stronie powodów współuczestnictwo konieczne wszystkich kredytobiorców wpisanych do umowy. To ważna decyzja szczególnie dla byłych małżonków, którzy wspólnie zawierali umowę kredytową.  

W świetle powyższego stwierdzić należy, że przyszłość polskich konsumentów w sprawach dotyczących kredytów walutowych rysuje się bardzo pozytywnie. Z drugiej strony trudno będzie oczekiwać uchwalenie przez parlament ustawy frankowej.  Wiele wskazuje na to, że rok 2024 przyniesie Frankiewiczom kolejne sukcesy.

Opracował:         Adw. Radosław Kołodziej