Wpis do KRS jako sposób na odzyskiwanie wierzytelności

Krajowy Rejestr Sądowy jest rejestrem publicznym, który pozwala na ewidencjonowanie podmiotów uczestniczących w obrocie prawnym, w tym gospodarczym. Podmioty podlegające wpisowi do KRS mają obowiązek ujawniania w rejestrze konkretnych danych.

W  dziale  4 rejestru przedsiębiorców, zamieszcza się między innymi informacje o niezaspokojonych wierzytelnościach. Wprowadzenie takiej niezaspokojonej wierzytelności do KRS-u może być przydatnym krokiem w walce z nieuczciwymi praktykami finansowymi i utrudnieniami w egzekwowaniu należności. Jak zatem dokonać takiego wpisu i zabezpieczyć swoje interesy?

Postępowanie rejestrowe zostało szczegółowo uregulowane w przepisach ustawy z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (dalej: ustawa o KRS) oraz ustawy z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (dalej: k.p.c.). Aktualnie, na skutek nowelizacji z 2018 r., wprowadzanie zmian do rejestru możliwe jest wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, tj. Portalu Rejestrów Sądowych (PRS).

Artykuł 41 pkt 3 ustawy o KRS daje podstawę do wpisu w dziale 4 rejestru przedsiębiorców danych oznaczających wierzyciela podmiotu ujawnionego w rejestrze oraz jego wierzytelność, jeżeli spełnione zostaną trzy przesłanki.

Po pierwsze, aby dokonać wpisu niezaspokojonej wierzytelności wierzyciel musi posiadać tytuł wykonawczy. Zgodnie z art. 776 k.p.c. tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny, który sąd zaopatrzył w klauzulę wykonalności. Wykaz takich dokumentów urzędowych został określony w artykule 777 § 1 k.p.c. Wśród nich znajdują się między innymi: prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu orzeczenia sądowe, ugody sądowe, akty notarialne itp.

Po drugie, wierzyciel musi wezwać dłużnika do spełnienia świadczenia. Może to zrobić prywatnie lub w ramach postępowania egzekucyjnego. Wierzyciel powinien wykazać fakt wystosowania wezwania do zapłaty przez dołączenie do wniosku o wpis wezwania do spełnienia świadczenia oraz dowodu jego doręczenia. Wydaje się tym samym, że jedynie wezwanie sporządzone w formie pisemnej albo elektronicznej będzie spełniało wymóg określony w art. 41 pkt 3 ustawy o KRS.

W ścisłym związku z drugą przesłanką pozostaje trzecia, którą stanowi upływ 30 dniowego terminu na spełnienie świadczenia. Liczymy go od daty doręczenia dłużnikowi wezwania do spełnienia świadczenia. Po jego bezskutecznym upływie możliwe jest wpisanie informacji o wierzytelności do działu 4 rejestru przedsiębiorców.

Minimalna wartość wierzytelności, która podlega wpisowi wynosi 2000 zł. Jest to jedyne ograniczenie wpisu przewidziane przez ustawę o KRS. Poza tym podmiot rejestrowy nie ma wpływu na realizację posiadanego przez wierzyciela uprawnienia.

Ujawnienie wpisu o wierzytelności w KRS niewątpliwie motywuje dłużnika do spełnienia świadczenia. Dłużnik, który martwi się o swoją reputację, stara się przede wszystkim uregulować swoje zadłużenie, ponieważ jego długotrwałe utrzymywanie się w rejestrze KRS może mieć negatywny wpływ na sposób, w jaki inni biznesmeni oceniają jego firmę pod względem finansowym, w tym również prywatni wierzyciele. Dodatkowo, może to zaszkodzić relacjom z osobami, które planują dołączyć do struktur organizacyjnych tej firmy, szczególnie w kontekście objęcia miejsc w zarządzie spółki.